Een inspirerend voorbeeld van dienend leiderschap
Wat is de invloed van een gemiddelde medewerker op het bedrijfsproces? Weinig tot geen denkt u waarschijnlijk. In veel grote organisaties in Nederland en daarbuiten is dit zo. Wonderlijk eigenlijk omdat de medewerkers ontzettend veel zien gebeuren in de dagelijkse praktijk en vaak briljante ideeën hebben over hoe het beter kan. Tja, en voor het management betekent dit vooral vaak gedoe. Deze overtuiging kom ik nog wel eens tegen bij organisaties. Ik ben geïnspireerd door een autofabrikant die het anders doet. En echt anders, fundamenteel anders. Wij kunnen hier absoluut ons voordeel mee doen.
Continu verbeteren
Het is Toyota die haar medewerkers vraagt om continu te verbeteren en ook bereid is om hiervoor de juiste randvoorwaarden te creëren (en hier ontbreekt het vaak aan). De Amerikaanse filosofie is veelal: ‘if it ain’t broke then don’t fix it’, terwijl Toyota aanhoudt: ‘if it’s good, then how can we make it better?’. De lat continu hoger leggen. Ze faciliteert haar medewerkers zo dat ze hen uitdaagt om op elk moment in het proces in te grijpen. En dit betekent dat het hele productieproces stil komt te liggen. Hoe? Door aan een geel touw (andonkoord) te trekken dat boven de productielijn hangt.
Betrokken en verantwoordelijk
In elke fabriek trekken de medewerkers ongeveer 1000 keer per dag aan het gele touw. En dan komt de keten in beweging. Bij het trekken aan het andonkoord lost in principe de teamleider het probleem op. Zodra een probleem niet op tijd opgelost kan worden (binnen de takttijd) escaleert het probleem naar de groepsleider. Door deze helder ingebouwde escalatieniveaus ligt een probleem binnen 45 minuten bij het fabriekshoofd als het probleem niet binnen deze tijd opgelost is. Iedereen in de keten is betrokken en voelt zich verantwoordelijk.
Visie en leiderschap
Het cruciale hieraan is dat iedereen zich gesteund voelt door zijn/haar leider. Hier wordt heel duidelijk dat goed leiderschap essentieel is voor het slagen van de ‘Toyota way’. De autofabrikant gelooft in de kracht van lange termijn doelstellingen. Toyota wants ‘to build a car that makes the air cleaner‘. Het moet niet gekker worden. Eén ding is zeker: het geeft richting en inspireert.
Echt samen
Een duidelijke richting maakt samenwerken een stuk eenvoudiger. Dit in combinatie met respect voor elkaar en goed teamwork. Dit betekent dat de medewerker ook echt het podium krijgt in tegenstelling tot bijvoorbeeld Amerikaanse fabrikanten waar alleen de chef aan het touw mag trekken. Bij Toyota mag elke medewerker dat, elk moment van de dag. Dit kan alleen als de je zorgt voor empowerment, zo laag mogelijk in de organisatie. Ik hoop op heel veel gele touwen en leidinggevenden die zich gedragen als leiders (een grote persoonlijkheid en een klein ego).
Kortom… dienend leiderschap… gewoon aan een geel touw trekken.
Met dank aan Lex van den Elsen (manager Dealer Development Louwman en Parqui) voor de inspiratie!
